Notes
Ο ιατρός Φωτεινός Π. Πανάς (1831 – 1902) γεννήθηκε στα Σπαρτιά (Λειβαθώ) της Κεφαλλονιάς, γιος του φιλολόγου Νικολάου Πανά και της Ελένης Ιγγλέση. Ακολουθώντας την επιθυμία του πατέρα του φοίτησε στη Φαρμακευτική Σχολή της Ιονίου Ακαδημίας στην Κέρκυρα και άσκησε το επάγγελμα του φαρμακοποιού για δύο χρόνια στο Αργοστόλι. Μετά το θάνατό του πατέρα του, όμως, το 1848, πούλησε την ακίνητη περιουσία του και εγκαταστάθηκε στο Παρίσι για να εκπληρώσει το παιδικό του όνειρο, να σπουδάσει ιατρική. Διακρίθηκε από νωρίς, κερδίζοντας το θαυμασμό των συμφοιτητών και των καθηγητών του, ένας από τους οποίους, ο Νelaton, τον στήριξε ιδιαίτερα στη σταδιοδρομία του. Το 1854 ο Φωτεινός άρχισε τη θητεία του σε νοσοκομείο, πέντε χρόνια αργότερα έγινε βοηθός καθηγητή και το 1860 ήταν πια προπαρακευαστής και δάσκαλος της Ανατομίας. Την ίδια χρονιά δημοσίευσε και την διδακτορική του διατριβή, ενώ το 1863 πήρε τη γαλλική ιθαγένεια και διορίστηκε υφηγητής στο Πανεπιστήμιο. ‘Εκτοτε εργάστηκε σε πλήθος νοσοκομείων ειδικευόμενος στη Χειρουργική, τη Γυναικολογία και την Οφθαλμολογία, εφαρμόζοντας καινοτόμες μεθόδους. Το 1870 στο S. Louis ήταν ο πρώτος που ολοκλήρωσε με επιτυχία επέμβαση εξαγωγής ωοθηκών, από τους πρώτους γενικά που εφάρμοσαν την αντισηπτική μέθοδο Lister σε ποικιλία επεμβάσεων, ενώ το 1895 ανακοίνωσε στη Γαλλική Ακαδημία νέα εγχειρητική μέθοδο αντιμετώπισης του στραβισμού. Από το 1877 ήταν Πρόεδρος της Χειρουργικής Εταιρείας, δύο χρόνια μετά ανέλαβε τη νεοεισαχθείσα έδρα της Οφθαλμολογίας και το 1899 εξελέγη Πρόεδρος της Ιατρικής Ακαδημίας. Συνεργάστηκε με κορυφαίους επιστήμονες της εποχής του, μεταξύ των οποίων ο βιολόγος L. Pasteur, και τιμήθηκε με πλήθος βραβείων και μεταλλίων. Λόγω βαρειάς ασθένειας (νόσος Aran - Duchenne) σταμάτησε να διδάσκει το 1900. Πέθανε στην έπαυλή του στο Παρίσι και κηδεύτηκε δημοσία δαπάνη. Τόσο ο ίδιος, όσο και η σύζυγός του Μαρία Μπαλή, κόρη Χιώτη τραπεζίτη, ενίσχυσαν την ελληνική προσπάθεια στον ελληνοτουυρκικό πόλεμο του 1897.